Kenmerken van Burn-out

Mensen met een burn-out voelen zich doorgaans futloos en balen ervan dat het zo ver heeft kunnen komen. Werk is immers belangrijk voor ons en het liefst zouden we zo snel mogelijk weer aan de slag gaan. Velen van ons ontlenen (een deel van) hun identiteit aan hun werk. Het is belangrijk om betekenisvol te zijn in de maatschappij en het is belangrijk om zeggenschap te hebben op je werk. Of je nu veel of weinig werkt, het is voor velen belangrijk een gevoel van controle op je werkzaamheden te hebben. Daarnaast ontplooiingskansen. Blijven deze uit dan is er een risico opgebrand te raken. Lange dagen onder veel druk werken; het werk niet van je af kunnen zetten; moeilijk je grenzen kunnen bewaren, zijn andere factoren die tot een hiertoe kunnen leiden. Burn-out kenmerkt zich door drie elementen:

1. uitputting
2. cynisme
3. lager zelfbeeld (vooral van de competenties in het werkveld waarin men opgebrand geraakt is).

Wanneer je nog energie voelt om naar je werk te gaan, maar dit wel als uitputtend en onplezierig ervaart is er vaak sprake van werkstress. Wanneer je merkt dat je werk je minder voldoening geeft en je meer en meer energie kost, is het raadzaam om hierover in gesprek te gaan. Zo kun je voorkomen dat je te ver over je grenzen gaat en in een burn-out raakt. Het herstel kost dan namelijk veel meer tijd.

Ik voelde me overvallen door m’n burn-out. Ik wist wel dat ik over mijn grenzen ging, maar dat ik zo plotseling knock-out ging had ik niet verwacht. Er is sinds ik zes maanden geleden in therapie ging veel veranderd. Ik heb geleerd waar mijn valkuilen liggen en hoe ik met grenzen moet omgaan. Dit blijft lastig, maar ik snap wat er gebeurt, hoe ik er in sta. Achteraf merk ik ook hoe ik mijn lichaam ben “kwijtgeraakt”. Ik had nooit gedacht dat er zulke sterke signalen vandaan komen, en hoe heb ik die destijds kunnen missen? Ik voel me nog onzeker over de toekomst: ik leer gaandeweg een nieuwe manier om met stress en druk om te gaan en mijn eigen pad te bewandelen. – Wouter

Waar ik veel aan gehad heb is om mijn lichaam beter te leren begrijpen. Die geeft altijd prima aan wanneer ik weer over mijn grenzen dreig te gaan. Het voelt zoveel beter dat ik nu voor mezelf kan opkomen en goed voor mezelf kan zorgen. Ik sta sterker in m’n schoenen en het leven is voor mij een stuk leuker geworden. Het was niet m’n eerste burn-out, maar ik hoop nu wel m’n laatste. De brede aanpak bij psychologenpraktijk Mercurius heeft me een stevig fundament gegeven. – Carolien

Behandeling van burn-out

De behandeling van burn-out is een meer-fasen model en kent een procesmatig verloop. Belangrijk is om te ontdekken welk aandeel je zelf hebt in het ontstaan van je burn-out. Waaraan merk je (bijvoorbeeld in je lichaam) overspannen te worden? De weg naar het herstel is als volgt opgebouwd:Ten eerste richt de behandeling op ontspanning. De batterij dient weer opgeladen te worden. Hierin staat leefstijl-management en stressmanagement centraal. Leefstijl-management maakt gebruik van inzichten omtrent voeding, beweging, slaap en sociale interacties om aan deze aspecten de juiste waarde toe te kennen. Stressmanagement volgt daarop in het ontdekken waar jouw stress-niveau door stijgt.Daarna wordt er gewerkt aan het herkennen en erkennen van de eigen grenzen. Wanneer men in staat is zijn eigen grenzen aan te geven, kunnen er ook weloverwogen keuzes gemaakt worden.Tot slot komt de re-integratie aan de orde. Hierin wordt de weg terug naar het werk gemaakt. Dit kan zijn je bestaande baan, of een andere baan. Niet zelden is een burn-out een aanzet tot een carrière switch. Indien je eigen baas bent, kijken we hoe je werk zodanig vorm kan krijgen zodat de stressvolle elementen tot een minimum beperkt blijven. In deze laatste fase speelt autonomie een belangrijke rol. Je komt los van de therapie en maakt je eigen beslissingen. De nare ervaring van de burn-out is een wijze les gebleken om je toekomst aan te kunnen. Burn-out kun je beschouwen als een werkgerelateerde depressie. In de kern van een depressie zit vaak de wens tot zelfontplooiing. Dit geldt voor burn-out op het werkterrein. Het is dus in de laatste fase van je behandeling belangrijk om te kijken wat jouw waarden in je werk zijn en hoe je deze zo goed mogelijk kunt ontplooien.